Fidel Castro và chiếc cối xay lịch sử

Che Guevara và Fidel Castro

Chu Mộng Long – K. Marx nói: Lịch sử là tự nhiên. J. Derrida nói: Lịch sử là trò chơi hủy-tạo liên tục của loài người. Chưa biết ai đúng ai sai. Xem ra dân gian vẫn thông thái nhất khi đúc kết nên cái gọi là “con tạo xoay vần” của lịch sử. Lịch sử có những giai đoạn lẩn quẩn như chiếc cối xay. Và vô tình hay hữu ý, nó không chỉ vận động quanh co mà còn thành cái cối xay thịt khổng lồ để loài người phải sống và chết cùng nó.